Logo

بررسي تاثير مطبوعات بر بزهكاري كودكان و نوجوانان

گردآورندگان :


فاطمه قرمز چشمه.

زهره منيري.

الهام ميرخاني.

بازبين : پريسا آشتياني.

هرگونه استفاده از مطالب فوق بدن ذكر منبع مجاز نمي باشد .

زمستان 84 .


برگفته از سایت : http://cidso.com/tahghigh/tv.htm .




فصل چهارم
بررسي تاثير مطبوعات بر بزهكاري كودكان و نوجوانان


مطبوعات

امروزه تاثير مطبوعات بر بزهكاري به شدت رسانه هاي ديگري چون تلويزيون ، ويدئو و ماهواره نيست . اما نبايد از اثرات مخرب آن غافل شد . داستانهاي مربوط به خون ريزي ، آدم كشي ، انتقام ، شرارت ، شقاوت از عهد باستان تا كنون در بسياري از جوامع بشري رايج بوده و گاهي به صورت حماسه هاي ملي و مردمي سينه به سينه گشته به دست نسل معاصر رسيده است . از داستانهاي خشم ژوپيتر گرفته تا داستانهاي قوم يهود و رستم دستان به صورتهاي گوناگوني ، پرخاشگري ، مبارزه جويي ، دفاع از حرم و حريم منعكس شده است . ولي هرگز در تاريخ از بركت صنعت چاپ و تصوير داستانهاي خون ريزي و شقاوت تا به اين حد همه جاگير نبوده است .

در عصر حاضر رسانه هاي جمعي همه روزه اخبار مربوط به جرم و جنايت و جنگ ، در مطبوعات اغلب كشورها از آن جمله ايران منعكس مي شود و برخي اوقات خبر آن از مرزهاي كشورها گذشته و جنبه جهاني پيدا مي كند .

تنظيم كنندگان صفحات حوادث روزنامه ها يا مجلات عاميانه مي كوشند تا حادترين و خشن ترين جنايت ها را با طول و تفصيل منتشر سازند . در سالهاي ( 1950 – 1940 ) با افزايش بزهكاري نوجوانان در آمريكا عده اي از مردم درباره نسل نوجوان و رفتار آنان اعلام خطر كردند ؛ زيرا در اين دوره رفتار نابهنجار تقريبا" در ميان تعداد كثيري از نوجوانان به چشم مي خورد .

به دنبال اظهار نگراني پدران و مادران ، روانپزشكان و مربيان و جامعه شناسان ، بالاخره مجلس سناي آمريكا كميته اي را مامور رسيدگي به علل جرم و جنايت كرد و انجمني به نام « انجمن بنياد اخلاقي » تشكيل شد تا كتب بد آموز را ارزيابي كرده و سپس ارتباط آن را با بزهكاري بسنجد .

در اين باره ، مسئولان دولتي و محلي از ياري دكتر فردريك ورتام ( Dr.f. Wertham ) كه بر عليه مطبوعات و كتب جرم و جنايت بپا خواسته بود ، برخوردار شدند . (1)

1- شيخاوندي داور ، جامعه شناسي انحرافات ، نشر مرنديز ، سال 1373 ، ص 351 .

نتيجه گيري

كمتر كسي منكر اين واقعيت خواهد شد كه مردم نكاتي را از رسانه ها مي آموزند . بسياري از فعاليت هاي آموزشي ، تجاري ، سياسي و غيره بر پايه اين اصل استوار است . مشاهدات روزمره و صدها بررسي انجام شده ، اين واقعيت را تاييد مي كند .

اما اين نكته كه مردم از رسانه ها چه مي آموزند و با تشريح پيام هاي خاص رسانه ها كه در سناريوهاي گسترده تر نهفته است ، نكاتي هستند كه به سادگي قابل تعريف نبوده و اندازه گيري آنها دشوار است . مسئله زماني دشوارتر مي شود كه پيام خاص رسانه ها شكل هاي متفاوتي به خود بگيرد و به رارئه تعابير متفاوت كمك كند و يا در مواقعي كه پيام جزء جدايي ناپذير يك فرهنگ باشد .

انتخاب بين رسانه ها و محتواي آنها اغلب بعد از دوران مدرسه صورت مي گيرد و در بيشتر مواقع بيانگر نوع و سليقه و آمادگي ذهني است كه از داستانهاي نقل شده و خلق و خوي شكل گرفته در محيط خانوادگي ، مدرسه و ديگر نهادهاي اجتماعي تاثير مي پذيرد . اين گونه خصوصيات به طور سنتي ، گروههاي اجتماعي ، اقتصادي ، قومي ، مذهبي ، سياسي و غيره را از يكديگر متمايز مي سازد . (1)

1- خشونت و وحشت در رسانه ها ، جورج گربز ، ترجمه داوود جعفري

توجه خاص به مسئله بزهكاري كودكان و نوجوانان را مي توان در اذعان عمومي به اين نكته جستجو كرد كه رفتارهاي خلاف قانون كودكان و نوجوانان ، ماهيتي متفاوت با جرايم بزرگسالان دارد و به همين دليل بايد به گونه اي متفاوت از بزرگسالان با آن برخورد كرد . در اين زمينه ، متخصصان رشته هاي مختلف علوم انساني نقش ايفا كرده اند ، اما نقش روانشناسي از برجستگي خاصي برخوردار است . به گونه اي كه مي توان از سيطره روانشناسي بر بحث بزهكاري نوجوانان سخن گفت . در حال حاضر ، بيشتر كتابهاي مربوط به اين حوزه با چنين نگرشي تاليف مي شود و حاصل جمع تخصص كارشناسان حقوق و روانشناسي به شمار مي آيد . ( 1)

نكته آخر اينكه هنگام بحث در مورد يك معلول از پيش مشخص شده مانند اقدام خشونت آميز ، معمولا" مسئله علت و معلول مطرح مي شود . مسئله اين است كه كدام يك از اين دو مقوله مقدم بر ديگري است . قرار گرفتن در معرض خشونت رسانه اي با تمايل به تماشاي برنامه هاي خشن ؟ آيا تمايل افراد به اقدامات خشونت آميز و پرخاشگرانه سبب نمي شود كه آنها براي ارضاي خواسته هاي خود برنامه هاي خشن را انتخاب كنند ؟

اين پرسش دو پاسخ متفاوت دارد . اول اينكه ، در رسانه هايي كه در استفاده از محتواي آنها مخاطب حق انتخاب دارد ، تمايل به انتخاب مطالب خشونت آميز به دليل تاثير پذيري از عوامل مختلف ، ممكن است به تشديد و تقويت حس پرخاشگري منجر شود . در مورد تلويزيون ، مسئله تا اندازه اي فرق مي كند . كودك در خانواده اي به دنيا مي آيد كه تلويزيون در آن در اغلب اوقات روشن است . در اين خانه خشونت اجتناب ناپذير مي شود . در اينجا ، قرار داشتن قبلي در معرض خشونت منتفي است . تمايل و علاقه كه ممكن است در رسانه هاي ديگر انتخاب را تحت تاثير قرار دهد ، خود تا حدود زيادي تحت تاثير تلويزيون است . در اينجا مسئله انتخاب ارادي مطرح نيست بلكه ميزان تماشاي تلويزيون و ماهيت واكنش نسبت به محتواي كلي برنامه ها كه اكثر بينندگان تماشا مي كنند ، عامل تعيين كننده محسوب مي شود .

از اين رو سوال اصلي اين نيست كه آيا خشونت رسانه اي مي تواند نوع خاصي از رفتار را از جمله خشونت واقعي سبب شود يا خير . بلكه سوال اين است كه قرار گرفتن در معرض اطلاعات و سرگرمي هاي توام با خشونت رسانه ها چه تاثيري بر الگوهاي متفاوت فكري و رفتاري دارد . (2)

1- سيگل لاري ، سنا جوزف ، بزهكاري نوجوانان ، جلد دوم ، ويرايش ششم 1997 م .

2- گربز جورج ، خشونت و وحشت در رسانه ها ، ترجمه داوود جعفري

اما راه اجتناب از انفعالي شدن زيادي از حد كودكان اين است كه دوران اوليه زندگي ، تلويزيون را جانشين مادر نكنيم . و بيشتر سعي كنيم كه كودكان احساس كنند در خانواده مورد علاقه هستند و به وجودشان احتياج است . و تا آنجا كه ممكن است آنان را با دوستان و فعاليتهاي ديگر احاطه كنيم . (1)

1- اسماعيلي شانديز محمد رضا ، مقاله تلويزيون در زندگي كودكان ما ، مجله اصلاح و تربيت ، سال اول ، شماره 8 ، صفحه 31 .

منابع و مآخذ

1- اسماعيلي شانديز محمد رضا ، مقاله تلويزيون در زندگي كودكان ما ، مجله اصلاح و تربيت ، سال اول ، شماره 8 ، صفحه 31 .

2- دانش تاج زمان ، دادرسي اطفال بزهكار در حقوق تطبيقي ، انتشارات كتابخانه ملي ، سال 1352

3- دژباني علي ، مقاله رسانه هاي تصويري و بزهكاري كودكان و نوجوانان ، مجله اصلاح و تربيت ، سال اول ، شماره 6 و 7 .

4- ستوده هدايت الله ، مقدمه اي بر آسيب شناسي اجتماعي ، نشر آواي نور ، سال 1373 .

5- سيگل لاري ، سنا جوزف ، بزهكاري نوجوانان ، جلد دوم ، ويرايش ششم ، 1997 .

6- شيخاوندي داور ، جامعه شناسي انحراف آسيب شناسي جامعه ، نشر مرنديز ، سال 1373 .

7- گربز جورج ، خشونت و وحشت در رسانه ها ، ترجمه داوود جعفري .

8- محمدي فرود حميد ، مقاله كودكان جرم و اخبار تلويزيون ، مجله اصلاح و تربيت سال اول شماره 11 و 12 .

9- ناصر الدين صاحب الزماني محمد حسن ، روح بشر ، موسسه مطبوعاتي عطايي .

10- نعمتي رضايي ، بررسي اثرات رسانه هاي تصويري بر بزهكاري كودكان و نوجوانان ، مجله اصلاح و تربيت ، شماره 60 سال پنجم .

پایان